A orografía de Galicia é moi complexa, con múltiples montes que rodean zonas moi baixas. É habitual ir por unha zona digamos, máis ou menos chá, e aos lados ter montes de máis de 500 ou 600 metros. Esta orografía e relieve tan abrupto ten moito que ver na distribución das chuvias en Galicia, con grandes contrastes, tanto térmicos coma pluviómetricos, entre unhas zonas e outras podendo toparse a menos de 5 km de distancia, por exemplo.
Ler máis
Imaxe de satélite das masas de aire na mañanciña do Mércores 12 de Decembro
Este mes de Decembro está vindo marcado pola ausencia de períodos de frío propio da época do ano. O anticiclón, que colleu forza e está anclado ao sur Peninsular, non permite que teñamos entradas de vento do norte nin unha circulación máis meridional. Pero tampouco é nada raro, neste mes é habitual que a circulación zonal, de oeste a leste, colla forza e Decembro sexa un mes anticiclónico en boa parte da Península agás, coma case sempre, no extremo norte e especialmente no noroeste Peninsular, e como consecuencia, en Galicia.
Sigue leyendo
Infografía representando a configuración atmosférica que nos agarda para os vindeiros días.
O pasado mes de Outubro tivo de todo, dende entradas de calor con temperaturas moi altas para a época, ata unha nortada de récord a finais de mes, pasando pola chegada dos restos do furacán Leslie á costa Portuguesa. Un mes que pasará á historia por episodios como a nortada dos últimos días, na que se batiron récords de frío en moitas zonas, con nevaradas moi importantes nas montañas, e incluso en zonas non tan altas, porque aínda que en Galicia non nevou en cotas especialmente baixas, na comunidade veciña, en Asturias, a neve deixouse ver, callando, por riba de tan só 200 metros! E iso é algo que dificilmente se volverá a repetir nun mes de Outubro. Sigue leyendo
Infografía basada no modelo GFS. Mapa para o vindeiro Sábado 27, configuración clásica de nortada.
Outubro, de momento, divídise en 3 partes. Unha primeira, na que a protagonista foi a forte calor de comezos de mes, cando as temperaturas acadaron valores de máis de 30ºC en moitos puntos, rexistros máis altos do normal pero que tampouco chegan ao carácter de excepcional, xa que non é raro ver valores así na recta final do Verán. Unha segunda metade, marcada polo descenso marcado das temperaturas e a chegada das precipitacións a mediados de mes, co acontecemento da chegada dos restos do furacán LESLIE á Península, onde os efectos foron especialmente notorios na costa centro de Portugal, con refachos de máis de 170 km/h. E unha terceira metade, que estamos tendo agora mesmo, cun novo periodo anticiclónico e un repunte das temperaturas a valores xa moi altos para a época, e as Rías Baixas foron as que máis notaron este ascenso térmco. Na estación de Pontevedra-Campolongo, no centro da cidade, chegaron a marcar máis de 30ºC o Martes, por exemplo, un valor xa moi alto para estar na recta final de mes.
Imaxe das masas de aire. Mañá do 10 de Outubro, na que vemos en primeiro plano ao furacán Leslie. Nun principio semellaba que podería achegarse á Península, pero xusto antes de chegar, virará cara o sur e seguirá no Atlántico.
Tras un comezo de Outubro practicamente calcado a como foi o mes de Setembro, con tempo anticiclónico e temperaturas moi altas para a época do ano, con máximas que superaron os 30ºC en moitos puntos, semella que a atmosfera quere normalizarse, con chegada de borrascas e dun tempo máis propio da época na que estamos, con chuvias, vento, e temperaturas máis frescas ca estos días pasados.
Ao igual que acontecerá no pasado mes de Agosto, as altas presións e a ausencia de bolsas de aire frío en altura e pequenas borrascas contribuiron a que a maior parte do tempo na comunidade a situación meteorolóxica fora estable. A posición do centro de altas presións ao norte da Península bloquea por completo a chegada das borrascas, desviandoas cara latitudes máis norteñas. Isto que comento vémolo perfectamente na análise do xeopotencial a 500 hpa dominante en Setembro en Europa:
Configuración prevista polo modelo ECMWF para mediados da semana do 24/30 de Setembro.
Estamos a ter un Setembro marcado pola influencia das altas presións, tan só a comezos de mes, cando chegou algo de aire frío en altura, tivemos algunhas treboadas con temperaturas máis frescas, xunto con estes días pasados, pero o resto das xornadas a verdade é que as temperaturas están a ser cálidas para a época do ano, e semella que así seguiremos coa entrada da nova semana, e do Outono.
Imaxe de satélite infravermella+isobaras
Vimos de rematar un Agosto que rematou coa tendencia que levábamos dende que comezara o Verán. Ata Xullo, dita estación estaba sendo moi levadeira, con temperaturas máximas por debaixo do normal e chuvias abundantes en moitas zonas debido ás constantes visitas de pequenas borrascas e bolsas de aire frío en altura que ían inestabilizando moito o tempo tanto aquí, en Galicia, coma na Península. Agosto resultou ser un mes cálido e seco, cunha vaga de calor a comezos de mes con temperaturas por riba dos 40ºC nos vales do interior, pero e que a calor non ía rematar aí, xa que o nordés sería a tónica dominante durante a maioría das xornadas o que favoreceu que no centro e sur as temperaturas fosen elevadas, con moitos días de valores máximos iguais ou superiores a 30ºC e escasez de chuvias.
Para que vos fagades unha idea, por exemplo, das poucas treboadas que tivemos en Agosto na comunidade, nos 7 días que levamos de Setembro, na comunidade Galega xa tivemos máis treboadas ca en todo o pasado mes! E é que Setembro comezou moi cálido e agora estamos vivindo uns días máis inestables, con temperaturas contidas pero que aínda así, no sur volverán rondar os 30ºC, pero debido á presenza de aire frío en altura, a posibilidade de chuvascos treboentos no interior está aí.
Pronóstico fin de semana
Durante a recta final da semana viviremos unha situación semellante á que levamos tendo todas estas xornadas pasadas pero con treboadas que non serán tan intensas, polo menos nun principio. Aínda así, o Sábado cabe agardar un día de calor no centro, sur e mesmo tamén no norte, agás na Mariña onde o nordés seguirá retendo algunhas nubes. Nas Rías Baixas o nordés calmará e entrará o vento marítimo, o oeste, refrescando as zonas preto da costa con, mesmo, entrada de brétema costeira nas zonas máis expostas. No interior de Galicia a partir do mediodía medrarán nubes de evolución que deixarán algúns chuvascos treboentos, máis probables no centro, sur e montaña de Lugo, así como tamén, en xeral, na provincia de Ourense.
O Domingo, pouco a pouco volveremos recuperar a plena influencia anticiclónica e o nordés volverá coller forza. Xornada de nubes e claros no norte debido ao arrastre de nubosidade por este vento, mesmo non se descarta algunha orballada, moi pouca cousa. Canto máis ao sur e especialmente canto máis ao suroeste nos despracemos, ceo máis aberto, nas Rías Baixas o nordés limpa o ceo de nubes. No interior volverán medrar nubes de evolución que poderían deixar, de novo, algúns chuvascos treboentos pero desta volta máis concentrados no extremo leste. As temperaturas máximas experimentarán un descenso mentras que as mínimas manteranse sen cambios, con pequenas variacións según zonas.
Imaxe do satélite TERRA no mediodía do Venres 3 de Agosto
Tal e como indicaban as previsións, estamos a ter xornadas verdadeiramente abafantes no centro e sur de Galicia debido a unha lingua de aire cálido procedente do continente Africano que nos está a deixar temperaturas moi elevadas, tanto durante o día con rexistros de ata máis de 43ºC, como polas noites, con madrugadas nas que as temperaturas mínimas, nalgunhas zonas, non son quen de baixar dos 25ºC debido á potente masa de aire cálido que temos enriba.
Temperatura a 850 hpa prevista polo modelo GFS para o Venres.
Este tempo fresco e húmido, sen grandes calores, que viñamos tendo ata agora, polo que se caracterizou o que levamos de Verán, semella que chega ao seu fin. A partir de mañá comezaremos a estar influenciados por unha potente dorsal anticiclónica que nos traerá moita calor procedente do continente Africano, tal e como vedes na imaxe que encabeza este artigo. O mapa mostra a temperatura a 850 hpa (1500 metros de altitude) prevista polo modelo GFS para o Venres. Vemos como as cores cálidas se apoderan do sur de Europa pero especialmente da Península Ibérica, xa que será por aquí por onde entre toda esa lingua de aire cálido. No suroeste e oeste da Península, a ese nivel de 850 hpa, acadaranse temperaturas de 24-27ºC, son valores moi, moi altos para esa altitude, e isto tradúcese en superficie, alí onde os ventos mariños non supoñan un problema, é dicir, no interior, valores de 40ºC de temperatura máxima ou máis durante varias xornadas, polo tanto hai que estar moi pendentes.
Evolución da anomalía da temperatura a 850 hpa
A animación que vedes á esquerda, mostra a evolución da anomalía da temperatura a 850 hpa ata o vindeiro Luns. Vendo ese mapa, creo que o tema está bastante claro. Anomalías cálidas moi potentes a esta altura sobre o oeste Penínsular, pero especialmente no noroeste, isto danos unha idea da rareza de que nos visiten estas ISOS (valores de temperatura a 850 hpa) aos que vivimos no noroeste de España, non é moi habitual ver case a iso 28ºC chegar a Galicia, pero na comunidade, agás no interior, a temperatura máxima que finalmente se acade depende moito do vento en superficie, xa que estamos rodeados de mar e a influenza das brisas pode facer que a máxima se acade moi cedo, para despois ir baixando e posteriormente, a última hora, volver a subir co cambio de vento de terra a mar, é algo moi habitual este proceso.
Evolución das temperaturas en superficie dende o Martes ata o Venres. Modelo WRF.
Polo tanto, con esta situación o que hai que agardar é un ascenso moi notable das temperaturas a partir do Mércores con máximas que o Xoves xa poderían chegar aos 40ºC no Miño de Ourense, así como tamén noutras zonas baixas do interior Galego. Como vedes na animación, ollo tamén ás temperaturas mínimas, xa que a masa de aire cálido é moi potente, e non só fará calor polo día, senon tamén pola noite, con moitas mínimas tropicais (mínima por riba dos 20ºC), especialmente no suroeste de Galicia onde tamén non se descarta que nas zonas máis habituáis non se baixe dos 25ºC (noite ecuatorial). A zona coa temperatura máis baixa neste episodio? Como case sempre, a Mariña, pero por alí tamén se espera un ascenso térmico pero con valores moito máis suaves que no resto da comunidade. Esta vaga de calor, aínda que non está claro de momento, pode durar ata o Domingo-Luns para despois ir baixando pouco a pouco a temperatura coa chegada de frescor marítimo, pero non está moi claro de momento.
Tanto na conta de Twitter coma de Facebook que teño dispoñible estaredes informad@s a diario do que o tempo nos vaia presentando e das últimas actualizacións dos modelos e pronósticos, tanto para Galicia como para o resto da Península Ibérica.
REDMETEO 